Bentonit Membran

Bentonit, yaklaşık 13 milyon yıl önce volkanik külün dönüşümüyle oluşan, şişme kapasitesi yüksek bir kildir. Kuvars, mika, feldspat ve kireç eşlik eden minerallerdir, ancak ana bileşen olarak kil minerali montmorillonit içerir. Magnezyum açısından zengin içerikli bir silikat içeren montmorillonit, smektitlerin kil minerali grubundaki bentonitin teknoloji özellik kazanmış halidir.

Bentonit Çeşitleri

Maden mineralojisinde, su ile temas ettiğinde şişme özelliğine sahip bentonit kilin adı montmorillonittir. İçeriğindeki doğal bentonit, kimyasal türüne göre sodyum bazlı veya kalsiyum bazlı olmak üzere ikiye ayrılır. 

Genel olarak kalsiyum bazlı bentonit genleştiğinde, kendi hacminin sadece 3 katı kadar genleşirken, sodyum bazlı bentonit suyla karşılaştığında kendi ağırlığının beş katı kadar su emerek kendi hacminin 20 katına kadar genişler. 

Bentonitin Özellikleri

Kullandığımız bentonit, yüksek yoğunluk elde etmek için hiçbir kimyasal veya katkı maddesi kullanmadan elde edilen, suyu emen ve bu sayede su geçirimsizliği sağlayan özel bir kil türüdür. 

Membran uygulamalarında karşılaşılan işçilik hatalarının önüne geçen bentonit kil örtü membranı ile sızdırmazlık sağlamanın temel avantajı, bentonitin esnek yapı sağlamasıdır. Yaz ve kış boyunca iklim şartları farketmeksizin sodyum bentonit membran, sonsuz döngüde çalışır.

Bentonit, yapı kalitesini ve ömrünü artıran, kendi kendini onarma özelliğine sahip bir su yalıtım membranıdır. Uygulama esnasında bir delik oluşsa dahi kendini sıkıca kapatacaktır. (Örneğin kalıpçıların kalıp sökme esnasında yere çivi düşürmesi vb. hatalar) Bentonit doğal bir malzeme olduğundan bozulmayan bentonit membranlar uzun ömürlü ve geleneksel sızdırmazlık çözümlerinden olumlu yönde farklılık gösterir. 

Bentonit membran, fosil yakıtlara ve çoğu kimyasala karşı dayanıklıdır. Dolayısıyla bu tür maddelerin sızma riskinin olduğu ortamlarda uygulanabilir.

Bentonit yok olmaz ve suyun hareketleriyle yıkanıp gitmez. Plastik membranlar ise sentetik malzemelerden yapılır ve ömürleri sınırlıdır.

Bentonit Kil Membranı Uygulama

Uygulama alanının alt zemini düz olmalı ve yabancı cisimlerden, yüzey suyundan, molozdan, köklerden, sivri ve keskin kenarlı taşlardan arındırılmış olmalıdır. 

Döşemeden önce alt zemin sıkıştırılan zemine bentonit kil membranı saha boyutlarına göre boyuna veya enine yönlerde açılmalıdır. Ebatlara göre kesilmesi gerekirse, bentonit membranların tüm katmanları düzgün bir şekilde ve kesik kenarlarda bentonit granüllerinin aşırı kaybı önlenecek şekilde kesilmelidir.

①. Sodyum bentonit membran, ağır olduğundan bir iş makinesi yardımıyla taşınarak işçiliği kolaylaştırılmalıdır.

②. İş makinesi yardımıyla açılan bentonit membranlar sahaya uygun şekilde açılır. 

③. Geosentetik kil membranlarının her bir kanadı birbiri üzerine 15-30 cm şeklinde bindirilerek döşenir. 

④. Geosentetik kil membranlarının döşenmesinde kullanılan herhangi bir ekipman bulunmamaktadır. Membranlar birbiri üzerine bindirilmeden önce sodyum bentonit kil partikülleri, her iki kanat arasına çuvallar yardımıyla dökülür. Her 3 rulo GCL için 25 kg'lık bir torba bentonit tozu verilmektedir. Her metreye ortalama 0,4- 0,5 kg metre bentonit kili kullanılmaldır.

Bazı uygulamalarda ise isteğe bağlı zemine çivi ile çakılır.

⑤. Açıkta kalan tüm bentonit membranın ampartmana çıkan yerlere ve perde duvarlarına alüminyum baskı çıtası ve baskı çivisi yardımıyla mekanik olarak sabitlenir. 

⑥. Bentonit membran uygulaması, grobeton (koruma betonu) dökülmeden de kullanılabilir ancak döküldüğü durumda üzerine de gelecek olan beton arasında sıkışacağından daha iyi yalıtım sağlamaktadır. 

⑦. Sodyum bentonit membran, asansör kuyusu gibi ya da zemin etüdü yapılmış olan yeraltı su seviyesinin yüksek olduğu bölgelerde riskli bölgelerde çift yönlü serim uygulaması yapılmalıdır. 

⑧. Bentonit membran uygulamasının ardından dökülecek beton, serim yönünün zıttı şekilde olmalıdır. Bu sayede beton pompasından dökülen sulu çimento membranı dağıtmaz. 

Bentonit membran uygulamasının ardından rot ve tij delikleri bölgeleri sodyum bentonit kil partiküllerinin su ile harç yapılarak macun şeklinde uygulanması ile son bulur.

Beton dökümü ise serim yönünün zıttı olacak şekilde olduğundan emin olunmalıdır.

Bentonit Kil Örtü Ölçüleri

Standart ölçüler 2,10 metre genişliğinde x 25 m uzunluğunda olup 1 rulo 52,50 m2 şeklindedir. Miktara bağlı siparişlerde özel ölçülerdeki üretimler değerlendirmeye alınmaktadır.

Bentonit Kil Membranı Hangi Koşullarda Uygulama Yapılmamalıdır?

Yağışlı (yağmur, kar yağışı) havalarda ve dengesiz, yumuşak zeminlerde sodyum bentonit kil örtüsü uygulanmamalıdır.